Esin ÇETİNEL
Her mesleğin kendine özgü riskleri var. Ancak bazı mesleklerde bu riskler çok daha fazla. Hatta yaptığı bir hata sonucu sadece kendini değil, çalıştığı kurumu da maddi ve manevi ciddi riskler altına alan çok sayıda meslek var. Örneğin, doktorlar, mühendisler, mimarlar, avukatlar, özel güvenlik gibi birçok meslek grubunda riskler çok daha yüksek…
İşte bu ihtiyaç ve gereklilik sigortada mesleki sorumluluk sigortaları branşını yarattı. Dünyada çok daha yaygın uygulansa da Türkiye’de de giderek yaygınlaşan bu ürün sayesinde mesleğini icra ederken, üçüncü şahıslara ve kurumlara verilen zararlar güvence altına alınıyor.
Bu sigortanın en temel özelliği ise isteğe bağlı ve zorunlu olmak üzere ikiye ayrılması. Örneğin, ülkemizde ihtiyari meslek mesuliyet sigortaları yani başka deyişle isteğe bağlı sigortalar genel itibarıyla meslek odalarınca kabul görmüş avukat, mimar, mühendis gibi meslek gruplarını kapsıyor.
Zorunlu mesleki mesuliyet sigortaları ise; doktorlar, özel güvenlik personelleri, asansör bakım firma çalışanları gibi meslekleri kapsıyor.
Türkiye’de 772 bin poliçe var Türkiye Sigorta Birliği’nin son açıkladığı 2023 yılı verilerine göreyse bugün ülkemizde; toplam 772.807 adet mesleki sorumluluk sigortası yapılmış.
Bunun 295.857 adedi zorunlu sigortalar olmak üzere, kalan 476.950 adet isteğe bağlı mesleki sorumluluk sigortalarından oluşuyor. Ancak bu bazı meslek gruplarında beklentilerin altında kalmış durumda. Örneğin bugün doktorların sigortalılık oranı zorunlu sigorta olmasına karşın ancak yüzde 85 seviyesinde. Buna karşın avukat ve muhasebecilerin bu ürüne talepleri daha yüksek.
Primi Hazine belirliyor
Bu sigortaların; ilgili meslek grubuna bağlı kişilerin, mesleki uygulamaları sırasında meydana gelebilecek istem dışı davranış ve hatalarından kaynaklanan zararları karşılayan bir sigorta türü olduğunu söyleyen IBS Sigorta ve Reasürans Brokerliği CEO’su Murat Çiftçi, “İlgili sigortalar kapsamında; bir ihmal veya hata sonucu ortaya çıkacak tazminat talepleri poliçe limit/muafiyet ve şartları çerçevesinde karşılanıyor. Bu limitler; zorunlu poliçelerde Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenen limit ve şartlara tabii. İhtiyari branşlarda ise; görev tanımı, proje, iş niteliği, risk grubu vb farklı kriterler göz önünde bulundurularak belirleniyor” diyor.
Geçmişi de sigortalatabilirsiniz!
Mesleki sorumluluk sigortalarının bir diğer özelliği ise yalnız poliçe kesildikten sonra ortaya çıkan kusurları değil geçmişteki kusurlardan kaynaklanan tazminatları da karşılaması. Herkesin mesleğini yaparken, bir anlık hata yapabileceğini hatırlatan Çiftçi, sözlerini şöyle sürdürüyor; “Fakat bazı meslek gruplarında bu hatalar kalıcı ve büyük sonuçlar doğurabilir.
Bunun maddi ve manevi boyutları da cabası. Bu sigorta sayesinde mesleğimiz icabı temas ettiğimiz kişi ya da kurumları da güvence altına almış oluyoruz. Üstelik bazı meslek gruplarında geçmişte yapılan bir kusurla ilgili, geriye dönük tazminat talepleri de söz konusu olabiliyor. Bunları da poliçemizde belirtilen limitlerle teminat altına almış oluruz.”
Masraflar da karşılanıyor
Mesleki sorumluluk sigortasının avukat, mimar, mühendis, mali müşavir, doktor, diş hekimleri, muhasebeciler, iş güvenlik uzmanı, sigorta acenteleri gibi meslek sahiplerinin mesleki hata ve ihmal durumları sonucu karşı karşıya kalabilecekleri tazminat taleplerine karşı koruma sağladığını hatırlatan Anadolu Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Taylan Matkap, “Mesleki sorumluluk sigortası, bu meslek grubunda çalışan kişilerin çalışmaları süresince gerçekleştirebilecekleri hatalı işlemleri ve zararları karşılamak amacıyla ödemek zorunda kalacakları yasal tazminatlar için koruma sağlıyor.
Böylece sigorta kişilerin karşı karşıya kalabilecekleri yüksek tazminat yükünü hafifletmesinin yanı sıra profesyonellerin itibar zedelenmesi risklerini de hafifleten ve yasal süreçlerde onlara destek olan bir koruma olarak görülebilir Aynı zamanda, bu ürün yargılama giderlerine ek olarak mahkeme masraflar taleplerini de karşılıyor” bilgisi veriyor.
İşte dünyanın en riskli meslekleri!
Dünya genelinde sektörlere göre riskler ve hasar trendleri ile ilgili çok sağlıklı bir istatistik olmamasına rağmen, ülkeler bazında birtakım çalışmalar ve bunlara ilişkin veriler bulunuyor. Yapılan araştırmalar sonucu dünyanın en riskli meslekleri ise şu şekilde sıralanıyor; “Mimar ve tasarımcılar, hukuk müşavirleri, muhasebeciler, kıymet eksperleri, finansal hizmet sağlayıcılar, sigorta brokerleri, finansal enstitüler ve teknoloji sektöründe çalışanlar.”
Hekim primleri 150-750 TL arasında
Mesleki sorumluluk sigortası fiyatları, sigortalanacak mesleğin risk grubuna ve istenen teminat tutarına göre değişkenlik gösteriyor. Zorunlu olan sigortaların primleri devlet tarafından, zorunlu olmayanların primleri ise sigorta şirketleri tarafından belirleniyor. Örneğin, hekimler için zorunlu olan Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası primleri devlet tarafından belirlenmiş olup ortalama 150 – 750 TL arasında.
